Termin opcje egzotyczne został po raz pierwszy użyty przez Marka Rubinsteina dopiero w 1990 roku w monografii zatytułowanej "exotic options". Wcześniej funkcjonowały wprawdzie instrumenty przypominające opcje egzotyczne, jednak z pewnością są one stosunkowo młode. W literaturze opcje egzotyczne określane są na wiele sposobów. Można stwierdzić, iż tak naprawdę nie istnieje jednoznaczna definicja. Wynika to z specyfiki opcji egzotycznych, które mają indywidualny charakter. To sprawia, że mogą być one dopasowywane do różnych strategii inwestycyjnych poprzez dodawanie różnego rodzaju warunków. Opcje egzotyczne różnią się zatem między sobą wieloma cechami. Opcje tego typu stanowią pewną modyfikację opcji standardowych. Łamana jest tutaj przynajmniej jedna z podstawowych zasad dotycząca daty wygaśnięcia, ceny opcji oraz rodzaju instrumentu bazowego, obowiązującego w tradycyjnych kontraktach opcyjnych. Dlatego przyjmuje się, że opcjami egzotycznymi są wszystkie opcje nie będące uznawanymi za opcje standardowe. Należy jednak pamiętać, że jest to bardzo ogólne stwierdzenie.

Indywidualny charakter sprawia, iż instrumenty pochodne tego typu praktycznie nie są przedmiotem obrotu na tradycyjnych rynkach giełdowych, lecz handel nimi odbywa się z reguły na rynkach pozagiełdowych. Opcje egzotyczne oferowane są przez duże instytucje finansowe, które są w stanie zawrzeć kontrakt opcyjny na specjalnie wynegocjowanych warunkach z poszczególnymi klientami. Jednak kontrakty te nie odbiegają w jakiś znaczący sposób od przyjętych ogólnych standardów dotyczących budowy tego typu opcji. Opcje egzotyczne kierowane są przede wszystkim do klientów banków, którzy chcą zapewnić sobie optymalizację strategii inwestycyjnej. W związku z tym nie można mówić o międzybankowym rynku opcji egzotycznych. Pierwsze banki na rynku w Polsce, które zaoferowały opcje egzotyczne swoim klientom to: Citibank Handlowy, BRE Bank oraz BPH. Wynikało to z tego, iż banki te nastawione są na obsługę przede wszystkim klientów korporacyjnych, którzy potrzebują zaawansowanych instrumentów pochodnych.

Opcje egzotyczne można podzielić na wiele rodzajów i typów, co wynika z ich indywidualnego charakteru. M. Ong w swojej pracy „Exotic options” proponuje następujący podział opcji egzotycznych:

Zaprezentowany podział jest uważany za jeden z podstawowych. Posiada on jednak dość istotną wadę. Wiele opcji egzotycznych nie można przypisać tylko do jednej kategorii.

Inwestorzy, którzy do tej pory nie mieli do czynienia z opcjami egzotycznymi zapewne zastanawiają się, jakie zalety mają te stosunkowo skomplikowane instrumenty pochodne. Główną zaleta opcji egzotycznych jest ich cena. Są one tańsze niż opcje standardowe, a w wielu wypadkach umożliwiają uzyskanie podobnego efektu jak w przypadku zastosowania strategii zbudowanych z połączenia kilku opcji standardowych. Kolejną zaletą jest z pewnością elastyczność tych instrumentów, dzięki czemu lepiej dopasowują się do indywidualnej strategii inwestora. Warto również pamiętać, iż jeżeli inwestor trafnie przewidzi rozwój sytuacji rynkowej, to opcje egzotyczne umożliwią osiągnięcie wyższej stopy zwrotu niż w przypadku standardowych opcji.

Inwestorzy indywidualni często nawet nie zdają sobie sprawy, że pośrednio inwestują w opcje egzotyczne. Instrumenty tego typu są głównie wykorzystywane w konstrukcjach coraz bardziej popularnych produktów strukturyzowanych. Jak wiadomo, „struktury” zbudowane są zazwyczaj z obligacji zerokuponowej oraz odpowiedniej opcji. Dzięki temu, iż opcje egzotyczne są tańsze od opcji waniliowych, możliwe jest konstruowanie produktów dających szansę na większe stopy zwrotu. Nie bez znaczenia jest również obniżenie czasu trwania produktu strukturyzowanego, dzięki temu, iż nabywając tańszą opcję egzotyczną, można równocześnie nabyć obligację o krótszym terminie do wykupu. Indywidualny charakter opcji egzotycznych umożliwia budowanie „struktur” o profilach wypłaty zależących od wielu różnych czynników, co z pewnością podnosi atrakcyjność tego typu inwestycji.

Możliwości zastosowania opcji egzotycznych są bardzo szerokie i nie ograniczają się tylko do wspomnianych produktów strukturyzowanych. Niestety, obecnie oferta opcji egzotycznych dla inwestorów indywidualnych jest stosunkowo uboga. Jedno z biur maklerskich oferuje opcje binarne, których instrumentem bazowym jest kontrakt na WIG20 oraz różne pary walutowe. Warto zdawać sobie sprawę, iż wiele opcji egzotycznych jest tworzonych pod indywidualne zamówienie konkretnych instytucji finansowych. W związku z tym niektóre rodzaje opcji egzotycznych nie są i zapewne w najbliższym czasie nie będą dostępne dla inwestorów indywidualnych. Nie zmienia to jednak faktu, iż warto poznać specyfikę poszczególnych opcji egzotycznych. Nawet jeśli nie mamy zamiaru bezpośrednio inwestować w tego typu instrumenty, to zasady ich budowy pozwolą lepiej zrozumieć specyfikę konstrukcji produktów strukturyzowanych oraz na dokładniejsze przeanalizowanie wad i zalet tego typu inwestycji. W związku z tym mamy możliwość efektywniejszego inwestowania kapitału.

Opracowania zawarte w portalu inwestycyjnym www.gazetatrend.pl nie są rekomendacjami w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Wydawca i autorzy nie ponoszą odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji inwestycyjnych podjętych na podstawie opracowań publikowanych w ramach portalu inwestycyjnego www.gazetatrend.pl.

Wszelkie opinie i oceny zawarte w niniejszym serwisie wyrażają indywidualne opinie osób je sporządzających w dniu ich publikacji i nie mogą być interpretowane jako podstawa do podejmowania jakichkolwiek decyzji dotyczących inwestycji dokonywanych przez czytelnika.

Dodatkowe ikony wykorzystane na zasadach licencji Creative Commons: famfamfam Silk oraz FatCow.