Stały klient dla Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, to klient który skusił się na Plan (Program) Systematycznego Oszczędzania, w skrócie PSO. Klient zobowiązuje się do dokonywania regularnych (miesięcznych/ kwartalnych/ rocznych) wpłat przez określony z góry czas, zapewniając tym samym stały dopływ nowych pieniędzy dla funduszy zarządzanych przez dane TFI. Wysokość jednorazowych wpłat jest częściowo określona w umowie, ustalenia te dotyczą zazwyczaj jedynie minimalnych kwot jednorazowych wpłat. Najczęściej jest to 50-100 zł miesięcznie, jednak zdarzają się produkty, w przypadku których TFI wymaga wpłat rzędu 500-1000 zł miesięcznie. Okres zobowiązania do systematycznych wpłat też nie jest wystandaryzowany. Na rynku przeważają oferty o okresie zbliżonym do pięciu lat. Nie są jednak rzadkością produkty dziesięcio- czy dwudziestoletnie.

PSO to produkt idealny dla osób, których dochody nie pozwalają na duże jednorazowe inwestycje. Produkt ten ma mobilizować do oszczędzania. Dzięki rozłożeniu w czasie zakupów jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych pozwala na zmniejszenie ryzyka. Jednocześnie, jeśli weźmiemy pod uwagę stosunkowo długi przewidywany czas inwestycji, PSO pomagają w realizowaniu marzeń. Nie bez powodu produkty te proponowane są rodzicom jako inwestycje w przyszłość dziecka czy też po prostu jako zabezpieczenie na przyszłość, dodatek do emerytury.

Zalety i wady PSO na przykładach

Klient decydujący się na oszczędzanie w ramach PSO może liczyć na zmniejszenie opłat manipulacyjnych związanych z zakupem jednostek uczestnictwa. Polityki poszczególnych TFI są jednak różne. „Program Inwestycyjny Moja Przyszłość” oparty na wybranym funduszu Arki pozwala zaoszczędzić od 10 do 100% opłaty dystrybucyjnej. Oszczędności te jednak nie trafiają od razu do kieszeni klienta. Obniżki w opłacie dystrybucyjnej są przy każdej wpłacie przenoszone na specjalny rachunek i przeznaczane na zakup dodatkowych jednostek uczestnictwa. Klient uzyskuje do nich dostęp jednak najwcześniej po 5 latach regularnego oszczędzania. W przypadku wcześniejszej rezygnacji, bonusowe jednostki uczestnictwa przepadają.

Inne podejście zastosowała Aviva Investors. W jej Indywidualnym Programie Inwestycyjnym klient nie ponosi opłat manipulacyjnych w trakcie oszczędzania. Musi zaś uiścić opłatę administracyjną na samym początku oszczędzania. Wynosi ona od 50 do 360 zł. Ponadto, gdyby klient zrezygnował z produktu przed zakończeniem ustalonego okresu obowiązywania, musiałby zwrócić opłaty manipulacyjne od wszystkich dokonanych wcześniej wpłat.

To, co jest główną zaletą PSO, czyli zmuszanie do systematyczności, może okazać się także największą wadą w chwili, gdy inwestor nie będzie mógł dokonać zadeklarowanej wpłaty lub też będzie potrzebował wypłacić część zgromadzonych środków przed upływem zadeklarowanego okresu oszczędzania. TFI bowiem zabezpieczyły się bardzo dobrze na taką ewentualność. Najczęściej wiązać się to będzie z koniecznością zerwania umowy i zwrotu wcześniej otrzymanych bonusów. Czasem regulaminy PSO przewidują dodatkowe jednorazowe opłaty karne.

PSO oparte są bardzo często na jednym, maksimum kilku funduszach. Istnieją także utrudnienia w konwersji jednostek (lub jest ona niemożliwa). Pod tym względem wyróżnia się produkt „SKARBIEC PSO”. Klient może zmieniać subfundusz, w którym inwestuje, dowolną ilość razy, z zastrzeżeniem, że dwanaście pierwszych zmian w roku jest bezpłatnych. Kolejne kosztują odpowiednio 20 zł. Tym samym aktywniejsi inwestorzy mogą uzyskiwać dodatkowe korzyści z trwającej na rynku kapitałowym dobrej koniunktury. W okresach bessy mogą zaś przenosić środki do bezpiecznych subfunduszy, chroniąc zebrany kapitał.

PSO nie tylko na emeryturę

Dla kogo przeznaczone są PSO? Dla wszystkich tych, którzy myślą o oszczędzaniu na wakacje, zakup samochodu, nowego mieszkania, pokryciu opłat za dodatkowe szkolenia czy też kursy podnoszące kwalifikacje zawodowe. PSO pozwolą także zebrać odpowiedni kapitał na bardziej dostatnie życie na emeryturze, a nawet na wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego. Ostatnio coraz modniejsze robi się także inwestowanie w celu zapewnienia dzieciom odpowiedniego startu w dorosłe życie. Zapewne ile osób, tyle różnych powodów do lokowania nadwyżek finansowych. Ważne jest jednak, by odpowiednio wcześnie podjąć decyzję o systematycznym oszczędzaniu. Na tyle wcześnie, aby dokonane wpłaty oraz spodziewane zyski pozwoliły zrealizować zamierzone plany i marzenia.

Dla kogo PSO?

Wielu specjalistów twierdzi, że około trzydziestego piątego – czterdziestego roku życia jest najlepszy czas na rozpoczęcie systematycznego oszczędzania. Wtedy bowiem życie zawodowe i rodzinne jest zazwyczaj ustatkowane. Osoby w tym wieku zarabiają przyzwoicie, mają już rodzinę, samochód i mieszkanie, czyli ich podstawowe potrzeby są zaspokojone. Kolejne zaś wiążą się zazwyczaj ze sporymi wydatkami, które trudno byłoby pokryć jednorazowo z domowego budżetu. Ponadto w tym wieku zaczyna się myśleć o emeryturze i przyszłości dzieci. I w te potrzeby doskonale wkomponowują się różnorodne produkty, których cechą jest systematyczne odkładanie środków pieniężnych.

Warto jednak zaznaczyć, że im wcześniej oszczędzanie jest rozpoczynane, tym lepsze wyniki można osiągnąć. Dzięki procentowi składanemu w kolejnych latach oprócz wpłaconego kapitału, pracują także dotychczas osiągnięte zyski. Przekłada się to pozytywnie na osiąganą stopę zwrotu. Ponadto warto pamiętać, że im dłuższy okres oszczędzania oraz im młodszy jest oszczędzający, tym wyższy udział w inwestycjach powinny stanowić fundusze akcyjne. To one bowiem pozwalają na wypracowanie ponadprzeciętnych zysków. Zależność tę można także przedstawić odwrotnie – im bliżej do emerytury, tym bezpieczniejsze powinny być instrumenty finansowe wchodzące w skład portfela inwestycyjnego.

Czy Programy Systematycznego Oszczędzania są dobrym sposobem na lokowanie nadwyżek finansowych? Odpowiedź jest jak najbardziej twierdząca. PSO są polecane szczególnie osobom, którym trudno jest zmobilizować się do regularnego oszczędzania. Jednocześnie osoby takie otrzymują bonus w postaci zniżek w opłatach manipulacyjnych. Możliwość zerwania umowy przez TFI oraz konieczność poniesienia dodatkowych opłat będą zaś odpowiednio dobrze motywować do systematyczności.

Opracowania zawarte w portalu inwestycyjnym www.gazetatrend.pl nie są rekomendacjami w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715). Wydawca i autorzy nie ponoszą odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji inwestycyjnych podjętych na podstawie opracowań publikowanych w ramach portalu inwestycyjnego www.gazetatrend.pl.

Wszelkie opinie i oceny zawarte w niniejszym serwisie wyrażają indywidualne opinie osób je sporządzających w dniu ich publikacji i nie mogą być interpretowane jako podstawa do podejmowania jakichkolwiek decyzji dotyczących inwestycji dokonywanych przez czytelnika.

Dodatkowe ikony wykorzystane na zasadach licencji Creative Commons: famfamfam Silk oraz FatCow.